ഓണം എന്നു കേള്‍ക്കുമ്പോഴേക്കും നമ്മുടെ മനസ്സിലേക്ക് ഓടിയെത്തുന്ന മാവേലി തമ്പുരാന്റെ കഥയാണ് ഇത്. പാട്ടുരൂപത്തിലുള്ളതോ, വാമൊഴിയായി കൈമാറി വന്നതോ ആയ കഥകളില്‍ എറ്റവും പ്രസിദ്ധമായതും ഇതാണ്. 

മാവേലി പോകുന്ന നേരത്തപ്പോള്‍

നിന്നുകരയുന്ന മാനുഷരും

ഖേദിക്ക വേണ്ടെന്റെ മാനുഷരെ

ഓണത്തിനെന്നും വരുന്നതുണ്ട്

ഒരു കൊല്ലം തികയുമ്പോള്‍ വരുന്നതുണ്

തിരുവോണത്തുനാള്‍ വരുന്നതുണ്ട്

വത്സരമൊന്നാകും ചിങ്ങമാസം ഉത്സവമാകും തിരുവോണത്തിന്

പണ്ട് പ്രജാക്ഷേമതല്‍പ്പരനായ മഹാബലി എന്ന അസുര ചക്രവര്‍ത്തി കേരളം വാണിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആസ്ഥാനമായിരുന്നു തൃക്കാക്കര എന്നൊരു ഐതിഹ്യമുണ്ട്. മറ്റൊന്ന് അമരത്വം പ്രാപിക്കാന്‍ യോഗം നടത്തിയ ബലിയുടെ യാഗശാലയില്‍ വാമനരൂപത്തില്‍ വിഷ്ണു ഭഗവാന്‍ ധര്‍മ്മം ചോദിച്ചെത്തി. ഈരേഴുപതിനാലു ലോകവും രണ്ടടി കാല്‍പാദങ്ങള്‍കൊണ്ടളന്ന് മൂന്നാമത് എവിടെ കാല്‍വയ്ക്കും എന്ന വാമനന്റെ ചോദ്യത്തിന് സ്വന്തം ശരിസ് കാണിച്ചുകൊടുത്തു മഹാബലി. എല്ലാവര്‍ഷവും ചിങ്ങമാസത്തിലെ തിരുവോണനാള്‍ പ്രജകളെ വന്ന് കാണാന്‍ അനുവാദം നല്‍കി. മഹാബലിത്തമ്പുരാന്റെ തിരുവോണനാളിലെ ഈ വരവാണ് ഓണം.

കഥയും മിത്തും എന്തുതന്നെയായിരുന്നാലും കേരളത്തിന്റെ ദേശീയോത്സവത്തിന് ചരിത്രത്തിന്റെ പിന്‍ബലമുണ്ട്. തൃക്കാക്കര ക്ഷേത്രവുമായി അഭേദ്യമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചരിത്രം. നൂറ്റാണ്ടുകള്‍ക്ക് മുമ്പ് കര്‍ക്കടകത്തിലെ തിരുവോണം മുതല്‍ ചിങ്ങത്തിലെ തിരുവോണം വരെ ഇരുപത്തെട്ടു ദിവസം നീണ്ട ഉത്സവമായിരുന്നു ഓണം. രാജഭരണകാലത്ത്, കേരളം ഭരിച്ചിരുന്ന 56 രാജാക്കന്മാര്‍ ഒരുമിച്ചാണ് ഓണം ആഘോഷിച്ചിരുന്നതത്രെ! ഈരണ്ടു രാജാക്കന്മാര്‍ചേര്‍ന്നാണ് ഉത്സവാഘോഷങ്ങള്‍ നടത്തിയിരുന്നത്. സമ്പന്നതയിലും പ്രൗഢിയിലും മുന്‍പന്തിയില്‍ നിന്നിരുന്ന ഇടപ്പള്ളി രാജ്യത്തിന്റെ പ്രശസ്തി നാടെങ്ങും വ്യാപിപ്പിക്കാന്‍ വേണ്ടിയുള്ള പ്രദര്‍ശന ഉത്സവം കൂടിയായിരുന്നു അന്നത്തെ ഓണാഘോഷം. എറണാകുളം ജില്ലയിലെ കാക്കനാടാണ് തൃക്കാക്കര ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. എന്നാല്‍ ചരിത്രരേഖകളില്‍ തൃക്കാക്കര എന്ന സ്ഥലം ഇടപ്പള്ളി രാജ്യത്തിലാണ്.

ഓണം ഒരു വിളവെടുപ്പുത്സവമാണ് എന്നതാണ് ഓണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള മറ്റൊരു സങ്കല്പം. മലയാള വര്‍ഷമായ കൊല്ലവര്‍ഷം തുടങ്ങുന്നത് ചിങ്ങത്തിലാണ്. മഴ പെയ്ത് വിളവുകള്‍ ധാരാളമായി ലഭിക്കുകയും വര്‍ഷത്തിന്റെ ആദ്യമാസമായ ചിങ്ങത്തിലേക്ക് കടക്കുകയും ചെയ്യുന്നതോടെ ആ ഒരു വര്‍ഷക്കാലം സമ്പല്‍സമൃദ്ധിയുടെയും ഐശ്വര്യത്തിന്റെയും നാളുകളാവണം എന്നും നന്മ നിറഞ്ഞ നാളുകള്‍ക്കുവേണ്ടിയുള്ള ആഗ്രഹത്തില്‍ നിന്നാണ് ഓണത്തിന്റെ പിറവ് എന്നും മറ്റൊരു മതമുണ്ട്. എന്തുതന്നെയായാലും ഓണാഘോഷവുമായി അഭേദ്യമായ ബന്ധമുള്ള തൃക്കാക്കര ക്ഷേത്രം പത്തര ഏക്കറിലായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. കൊച്ചി രാജാവ് തൃപ്പൂണിത്തുറ ആസ്ഥാനമാക്കി ഭരണമാരംഭിച്ച് കോവിലകത്ത് താമസമാക്കിയപ്പോഴാണ് തൃപ്പൂണിത്തുറ അത്തച്ചമയഘോഷയാത്ര ആരംഭിച്ചത്. ആരംഭകാലങ്ങളില്‍ ഈ ആഘോഷയാത്ര തൃപ്പൂണിത്തുറയില്‍നിന്ന് തൃക്കാക്കര ക്ഷേത്രം വരെ എത്തിയിരുന്നുവത്രെ. കാലം മാറി രാജഭരണം അവസാനിച്ച നാളുകളില്‍ അത്തപ്പുറപ്പാട് എന്ന പേരില്‍ ഓണാഘോഷയാത്ര തൃപ്പൂണിത്തുറയില്‍ മാത്രം ഒതുങ്ങിപ്പോയി.